Ayn [ ع ] harfi Arap alfabesinin on sekizinci harfi olup Türkçe‘de bulunmayan bir harftir. İnce bir harf olmasına rağmen ülkemizde kalın harfmiş gibi tok bir sesle telaffuz edilmektedir.. İmam İbnu’l-Cezeri “mukaddime” isimli meşhur eserinde kalın harflerin yedi tane olduğunu zikretmiştir. Bu kalın harflerin içinde ise ayn harfi yoktur. Kendi dilimizde olmayan bu harfi, ait olduğu dilin insanlarının telaffuz ettiği gibi telaffuz etmek, en azından öyle olması gerektiğini kabul etmek, hem ilme hem akla uygun olandır.
Ayn Harfinin Mahreci
Ayn harfi; boğazın orta kısmındaki gırtlak kapakçığının bulunduğu mevkiden çıkar. Gırtlak kapakçığının boğazın arka duvarına yaklaşması ile oluşur. Lakin mahreç tamamen kapanmadığından cüz’i bir ses akımı mevcuttur. Sesi tam anlamıyla anlamak, doğru telaffuz etmek için mutkin bir hocadan dinlemek ve dinletmek gerekir. Ayrıca ayn harfi, bünyesinde cehr, beyniyye, istifal, infitah ve ismat sıfatlarını barındırır.
Yapılan Hatalar
- İnce bir harf olmasına rağmen kalın telaffuz etmek
- Kendisi ile birlikte kendinden önceki harfi de kalınlaştırmak. { فِرْعَوْن } kelimesindeki ra harfi gibi
- Harfi telaffuz ederken dilin ucunu arkaya doğru çekmek
- Dilin arkasını kaldırıp boğazın girişine basınç yapmak
- Sesi dışarıya atmamak
- Sesi genize vererek telaffuz etmek
- Hemze sesine benzer şekilde okumak
- Sakin halinde harfin sesini kesmek, kalkale harfi gibi okumak
- Şeddeli olduğunda ilk harfin sesini akıtmamak
- Sakin olduğunda ağzı fetha pozisyonuna (yukarıya) açmak
- Harfin sesini gereğinden fazla uzatmak
- Boğaza fazla baskı uygulamak
Son olarak şunu belirtelim ki; ayn harfi; Arap olmayan ilim taliplerini peşinden koşturan, terini akıtan harflerdendir. Lakin sabırla ve devamla onunla barışmak ve kucaklaşmak mümkündür. Biraz zaman ve ilgi ister…
Zaten güzel şeyler biraz zaman almaz mı ?… 😉
