He [ ه ] harfi ; bünyesinde hava akımı barındıran harflerden biridir. Ülkemizde bu harf, “yorgun he” olarak da adlandırılmaktadır. İlmi olarak dayanağını bulamadığımız bu tabir, he harfini [ ح ] harfinden ayırt etmek için kullanılmış olabilir. Yine de insan zihnine “neye göre yorgun, kime göre bitkin” gibi sorular gelebilir. 🙂 Biz eğitimlerimizde bu tabiri kullanmamayı tercih ediyoruz. Zira yorgun he denildiğinde gerçekten öğrenci kendini yorarak harfi telaffuz etmektedir. Öğrencinin kendini yorması ise en son isteyeceğimiz şeydir…
He Harfinin Mahreci
He harfinin mahreci; ses tellerinin olduğu boğazın alt kısmıdır. Hemze ile aynı mahreci paylaşan he harfi, hemzenin aksine hems ve rihvet sıfatına sahiptir. Diğer sıfatlarda ise onunla müşterektir.( istifal, infitah, ısmat).
He Harfinde Yapılan Hatalar
- İnce bir harf olmasına rağmen kalın telaffuz etmek
- Bir başka boğaz harfi olan ha harfine [ ح ] benzer şekilde telaffuz etmek. Bu da ses tellerinin olduğu mevkiye inilmediğinde olur
- Hava akımını fazla verip harfin sesinin net çıkmasına engel olmak
- Seste hırıltı bulunması
- Sesi genize vermek
- Ses ve hava akımı dengesini sağlayamamak
- Sakin iken harfin sesini veya hava akımını kesmek
- İki he harfi yanyana geldiğinde ikisini de aynı canlılık ve netlikle telaffuz etmemek
- Harfin sesini ses tellerinden daha aşağıya inip, telaffuz ederken yorulmak, nefes nefese kalmak 😉
Unutmayalım !
Bir harfe olan bakış açımız veya adlandırmalarımız sesimize yansıyacaktır. O yüzden zihnimizde harfleri hangi konuma koyarsak sesimiz ona uyum sağlayacaktır . Zor, yorgun, tuhaf demeyelim. Çok tatlı, harika, çok naif, zarif, muhteşem bir ses vs diyelim… Denemek ister misiniz 😉
Ellerinize sağlık Tuğba Hocam, pek latif bir izah olmuş. bu mevzuda nacizane ben de Allah lafzı celalesinin “he”si olduğu için yorgunluktan değil de “Hu” üzerinden anlatmayı adet edinmiştim. Onun üflediği ruhlar olarak o “Hu” nun içine gizlenmiş nefesleriz. Derler ki zikrin lafzı küçüldükçe sırrı büyür. Ve doğru tecvidle telaffuz edildiğinde verilen hems ve rihvet O’nun huzurundaki ferahlık, huzur, güven, refah, felah hissini kişiye hissettir. Aşkla çekilen bir “ah” üzerinden de anlatılabilir tabi, belki ancak böyle bir “he” aşkından ağlamaktan yorgun ve bitap düşmüş olabilir, klasik hat sanatında ağlayan gözler misali nakş edilmesi gibi :’)
Harıka bır bakış açısı hocam, yüreğinize sağlık. Yorumunuz ile zenginlik kattınız yazıya… 😉 Teşekkür ederim.
Hüsna Hocam yüreğinize sağlık harkulade bir yorum olmuş.
Tuğba hocam sizin de ellerinize sağlık Rabbim ilmimizi ziyadelestirsin. Bol bereketli istifadeli eylesin.
Ben de acizane he harfine yorgunluk nereden atfedilmis diye düşündüğümde son nefes gelir aklıma her nefes sayilidir ya, aldığın ve geriye veremediğin en zoru en zorlu olanı da sonuncusu olacaktır hiç şüphesiz, bu hayat yükünü Hay ismi şerifi tecellisi ile taşıyarak yorulmuş bedenleri Baki olan yüceler yücesine (c,c,) teslim etmenin yorgunluğu ağırlığı sorumluluğu olsa gerek Allahu Alem…
Son nefeste Hüsnü hatime niyaziyla…
Amin ecmain … 🙂 Ne güzel ifade ettiniz. Teşekkür ederim. Tüm çabamız güzel bir son nefes için….