Hırs mı Gayret mi?

Hırs; şiddetli istek duyma, tutkuyla isteme manalarına gelir. Kişinin elde etmek istediği mal, mevki vs. şeyleri elde etmek için aklı selimi devre dışı bırakıp, kendini helak edercesine arzu etmesidir. Hırsın farklı çeşitleri vardır; sevme- sevilme hırsı, sahip olma, bilme- bilinme, görme- görülme hırsı gibi.. Biz bu yazımızda bilme ( ilim ) hırsı üzerinde duracağız.

Hırs Mı Gayret mi ?

İlim -bilme- hırsı en çok yoran, yıpratan hırs çeşitlerinin başında gelir. İnsan ilim yoluna düştüğünde önüne pek çok engel çıkar. Bazen ailevi, bazen maddi- manevi engeller ile sınanır. İnsan imkanı ölçüsünde bunlardan bir bir kurtulsa bile nefsi ve zaafları onunla birliktedir. İşte bu zaaflardandır hırs. İnsan hırsa kapıldı mı gözü birşey görmez. Tüm kadrajında sadece kendisi ve hedefi vardır. Başarıya ! ulaşmak adına ilim yolunda nice çanaklar kırar. Nice ilim yoldaşını görmezden gelir, yardıma ihtiyacı olduğunda el uzatmaz. Pek çok kalbi tarumar eder hırsı yüzünden. Hayattaki tüm insani rollerini/vazifelerini ihmal eder. Ama olsun nasıl olsa o ilim tahsil ediyordur…

İnsanın kalbini hırs ateşi sardığında en ufak insani tökezlemeye tahammül edemez. Sonuçta herşey mükemmel olmalıdır ! Hata yapmayı sevmez, kendine yapılmasından hiç hoşlanmaz. Lakin ilim- irfanla genişlemesi gereken kalp, tüm bunlardan bunalır, sıkılır. Kalp denizi bulanıklaşır. İlmin kapısı sayılan niyet karışır, belirsiz olur. Sonuçta sabır azalır, merhamet kaybolur. Kim içindir ilim, ne içindir, ya bu yıpratıcı çaba neyedir, bilemez. Üstelik kalp ihlastan uzaklaştı mı Allah’ın yardımı da gecikir, gelmez. Bununla birlikte  sonuç bazen iyi olabilir, ama bazen de tam tersi. Eğer başarısızlık yaşamışsa yıkılır, çabadan vazgeçer.

Hırsın zıddı olan gayrete gelince ise, kelimenin iki farklı anlamı bulunmaktadır. Bunlardan ilki, bir şeyi elde etmek için devamlı çalışmak, çabalamak anlamına gelir. Diğer anlamı ise, koruma, esirgeme ve kayırmadır.  İnsan gayret etmeye önce niyet ederek başlar. Aynı zamanda aklı selimi kendine rehber edinerek yola düşer. Kul olarak elinden geleni yapar. Ter akıtır, gözyaşı döker, ama kalbi hep Rabbine bağlıdır. Bilir ki gayret ve çalışma kuldan, başarı alemlerin Rabbindendir. Bu sebeple kalbi huzurludur. Üstelik ilmi neden elde etmek istediğini çok iyi bilir. Arkadaşlarına karşı hakkaniyetli ve merhametlidir. Artık başarı gelirse hamdeder, aksi olursa sabreder. Ama ilim tahsiline devam eder. İşte bu gayret ve sebat ilahi yardımı ve rahmeti celbeder.

HIRSIN TADI

Her davranışın bir tadı, rengi kokusu vardır tabiri caizse. Bir  çabanın hırs mı gayret mi olduğunu şu alametlerden anlayabiliriz:

Hırs:

• İnsanı yorar
• Zaman kaybettirir
• Huzuru kaçırır
• Niyeti bozar
• Kıskançlığı tetikler
• Sabırsızlığı arttırır

Gayret:

• İnsan aklı selim ile hareket eder
• İnsana huzur ve güven verir
• Kendine ve hedefine olan inancı arttırır
• Zamanı bereketlendirir
• Allah’ın yardımını celbeder
• Sabrı ve merhameti öğretir

Ey İlim Talibi Kardeşim!

“Hırs sebeb-i hasarettir” demişler. Yani hırsın sonu pişmanlıktır, hüsrandır. Gelin bu aziz yolda gayreti kendimize yoldaş edinelim. Hırsa düçar olup pişman olmayalım vesselam….