Kuranı Kerim tilaveti ile alakalı genel konular başlıklı yazımızda birbirinden farklı önemli konulara değineceğiz. Kuranı Kerim tilavetinde yapılabilecek hız ile alakalı vecihler, istiaze ve besmele vecihleri, Arap alfabesi ile alakalı bilgiler verdik.
Okuyuş Hızı İle Alakalı Vecihler
TAHKİK: Her yönden okuyuşun hakkını tam olarak vererek her inceliği gözeterek, yavaş yavaş yaptığımız okuyuş tarzıdır. Bu çeşit okuyuşu genellikle öğrenim ve öğretim için kullanırız.
HADR: Bütün tecvid ahkamını muhafaza etmek şartıyla, okuyuşta yapabileceğimiz sür’attir. Yalnız hızlı okumak için hiçbir inceliği atlamamalı, medlere ve gunnelere gerekli vakti vermeliyiz. Ayrıca harekeleri net bir şekilde telaffuz etmeliyiz.
TEDVİR: Tahkik ve hadr arasında, orta hızda yaptığımız bir okuyuş çeşididir.
Kuranı Kerim Tilavetinde İstiaze Ve Besmele
İstiaze, kıraate ilk başlayacağımız zaman yapmamız gerekir. İki şekilde icra edebiliriz:
1.Cehri (sesli) : Kuran öğretilen ilim meclislerinde, çeşitli programların başında okunan Kuran tilavetinin başında açıktan istiaze getiririz.
2.Sırri (gizli): Sessiz olarak okuduğumuz tilavetin başında, namazda okuduğumuz Kuran tilavetinin başında, Kuran meclisinde bir grup içerisinde sıra ile okuyorsak ve ilk okuyan değilsek, içimizden istiaze getirip okumaya devam ederiz.
Öncelikle şunu bilelim ki; sure başı veya ortasından okumaya başlarken istiaze ile beraber besmele de çekeceksek dört vecih mümkündür:
- Katı’: İstiazeyi, besmeleyi ve okuyacağımız ayeti ayırırız.
- Vasıl: İstiazeyi, besmeleyi ve okuyacağımız ayeti birleştiririz.
- İstiazeyi ayırıp besmele ile okuyacağımız ayeti birleştiririz.
- İstiazeyi ile besmeleyi birleştirip okuyacağımız ayeti ayırırız.
Gelgelelim besmele, sure başı ve sure sonu vecihlerine. Bunlar üç tanedir:
- Katı’: Sure sonu, besmele ve sure başını ayırırız.
- Vasıl: Sure sonu, besmele ve sure başını birleştiririz.
- Sure sonunu ayırıp , besmele ve sure başını birleştiririz.
Son olarak Enfal Ve Tevbe sureleri arasında caiz olan vecihlerine bakalım.
- Vasıl: Enfal suresinin sonu ile Tevbe suresinin ilk ayeti birleştiririz.
- Kat’ı: Enfal suresinin sonu ile Tevbe suresinin ilk ayetini ayırırız. Bu ayrımı da iki şekilde yapabiliriz :Vakıf: Enfal suresinin son ayeti üzerinde vakıf yapıldıktan sonra Tevbe suresi ile başlarız.Sekte: Enfal suresi sonunda sekte yaparak, nefes almadan Tevbe suresi ile devam ederiz.
Şunu unutmayalım; Tevbe suresinin başında besmele nazil olmamıştır. Bu nedenle Enfal suresinden Tevbe suresine geçiş vecihlerinde besmele çekmemeliyiz.