Medine Ve Türkiye Basımı Mushaflar

Medine ve Türkiye basımı mushaflar başlıklı yazımızda; iki basım arasındaki bazı temel dabt ve yazım farklılıklarını kısaca izah etmeye çalışacağız. Zira okuyucu hâfız bile olsa Medine basımı mushafla karşılaştığında yazım tarzını biraz farklı bulmaktadır. Amacımız Medine basımı mushaflarla ilk defa karşılaşan Kuran talebelerine yardımcı olmaktır.

Medine Ve Türkiye Basımı Mushaflar

Medine basımı mushafların genel olarak “resm-i osmani” dediğimiz usule uygun yazıldığını bilmekteyiz. Mushaf yazımında resm-i osmani’ye uyulmalı diyen alimler çoğunluğu oluşturmakla birlikte genel olarak klasik Arapçaya uygun yazımı da caiz görenler vardır. Resm-i Osmani’in kuralları ile alakalı daha detaylı bilgiyi www.sahihtilavet.com/resm-i-osmani adlı yazımızda bulabilirsiniz.

Bu yazımızda ise Medine basımı mushaflardaki  tecvid kaidelerini, vasıl ve kat’ı hemzelerini gösteren işaretlere değineceğiz. Son olarak; hazırladığımız temel seviye bir sunum ile Medine ve Türkiye basımı mushaflar arasındaki bu işaretleme farklılıklarını göstermek istedik.

Medine Basımı Mushaflardaki Temel İşaretleme Tarzı

• İzhar Durumu: Sakin harfe noktasız küçük “خ “ harfinin baş kısmı konulmuştur.  فَهَبْ لِى gibi.
• İdğam Durumu: Sakin olan ilk harfe hiçbir işaret konulmaz. Eğer kamil idğam oluşmuşsa ikinci harfe şedde konulmuştur. İkinci harfte şedde yoksa bu nakıs idğama işaret etmektedir.  أَحَطتُ – بَسَطتَ – وَقَالَت طَّآئِفَةٌ – وَدَّت طَّآئِفَةٌ  gibi.
• İhfa Durumu: Sakin harf olan ilk harfe hiçbir işaret bulunmaz. عِندَ بَارِئِكُمْ – وَمَا كُنتُمْ – وَأَنتُمْ gibi.
• Kalb Durumu: Nun harfi üzerine küçük bir mim harfi konulmuştur. Tenvinde ise ilk önce tenvinin ilk çizgisi sonra küçük bir mim harfi konulmuştur. أَنۢبِـُٔونِى –  أَنۢبِئْهُم – كَافِرِۭ بِهِ –  سَوَآءِۭ بَيْنَنَا  gibi.
• Tenvin Çizgilerinin Aynı Hizada Yazımı: İzhar durumu olduğunu gösterir. لِبَشَرٍ أَنْ gibi.
• Tenvin Çizgilerinin Peş Peşe Yazımı: Bu izhar harici tüm durumlarda kullanılmıştır. Kamil idğamda ikinci harfte şedde vardır. Eğer şedde yoksa ya nakıs idğamı ya da ihfa durumunu gösterir. وَأَكْوَابٍ كَانَتْ – عَيْنًا فِيهَا – لُؤْلُؤًا مَّنثُورًا  – فِى رَيْبٍۢ مِّمَّا – مَثَلًۭا  يُضِلُّ
• Bazı Eliflerin Yazılmaması: مَٰلِكِ –  ٱلصِّرَٰطَ –  ٱلْكِتَٰبُ – ظُلُمَٰتٌ  gibi.
• Ortası Boş Yuvarlak İşaret: Vasılda-vakıfta okunmayan zaid med harflerine konulmuştur. قَامُوا۟ –  ٱعْبُدُوا۟ – فَلَا تَجْعَلُوا۟  –  فَأْتُوا۟ –  أُو۟لَٰٓئِكَ  gibi.
• Ortası Boş Oval İşaret: Vasılda okunmayan, vakıfta okunan elifin üzerine konulmuştur. لَّٰكِنَّا۠  – أَنَا۠ – سَلَٰسِلَا۟ – قَوَارِيرَا۠ gibi.

Bazı Özel İşaretler

• Teshil için içi dolu nokta konulması: ءَا۬عْجَمِىٌّ
• Sekte için “sin” harfi konulması:  ۜ مَنْ ۜ رَاقٍ  –  مِن مَّرْقَدِنَا  gibi.
• İmale için içi dolu siyah nokta konulması: مَجْر۪ىٰهَا gibi.
• Vasıl hemzesi için elifin üzerine küçük bir “sad” harfi başı konulması: ٱلْمَسَاقُ – ٱلْإِنسَٰنُ  – ٱلذَّكَرَ gibi.
• Katı’ hemzesi için elifin üzerine küçük bir hemze konulması:  أَلَمْ يَكُ – أَلَيْسَ –  أَن يُحْـِۧىَ – إِلَىٰ رَبِّكَ gibi. 
• Zamir olan “he harfinin” med durumlarında med harfi olan küçük vav veya ya harfi yazılmıştır.  بِعَهْدِهِۦ  –  وَلَتَنصُرُنَّهُۥ – وَلَهُۥٓ أَسْلَمَ – لَهُۥ مُسْلِمُونَ  gibi.
• Medine mushafında ayet sonlarında vasıl edilirse nasıl okunması gerektiğini gösteren işaretler: İki ayet vasledildiğinde hangi tecvid kuralı oluşuyorsa ilk ayetin son harfinin üzerinde gösterilir.  أَلَيْسَ  ﴾‎﴿  وَٱلْأُنثَىٰٓ   gibi.

Alttaki slaytta iki mushaf türünden de belli başlı temel örnekler verilmiştir. İstifadeli olması temennisiyle…..

Mushaflar Arasındaki Temel Yazım Farklılıkları pdf 

Not: Dosya boyutu büyük olduğu için dosyayı “zip dosyası” olarak eklemek durumda kaldık. Dosyaya tıklayıp indirdikten sonra “çıkart” komutuna tıklayıp indirebilirsiniz. Dosyayı indirmekte zorluk yaşayan okurlarımız sitenin mailin adresine (info@sahihtilavet.com)  yazabilirler.