Ya harfi, Arap alfabesinin yirmi dokuzuncu harfidir. Lisan (dil) mahrecinden çıkan bu harf, Kuranı Kerim’de üç ayrı formatta gelir. Harekeli veya şeddeli, kendisi cezimli önceki harf fethalı veya kendisi sakin önceki harf kesralı… Ya harfi; kendisi cezimli makabli fethalı olursa lin harfi, kendisi sakin öncesi kesralı olursa med harfi olur.
Mahreci
Ya harfi, lisan (dil) mahrecinin orta kısmından çıkar. Cim harfini anlattığımız yazıda belirttiğimiz gibi “dilin orta kısmı” ibaresine dikkat etmemiz gerekir. Bu harfte de dilimizin -öne yakın olan- orta kısmını, karşı hizasındaki ön damağa doğru yükseltiriz. Herhangi bir şekilde ön damağa temas ettirmeyiz. İnce bir harf olan ya harfinde, dilin arkaya yakın orta kısmı kullanılırsa inceliğini yitirebilir. Net olmayan, hafif kalın, boğuk bir ya harfi sesi gelebilir. Ayrıca öğrenci bu noktayı kullanırken zorlanır ve yorulur. Halbuki bu harf, cezimli öncesi fethalı olduğunda, ses mahreçten kolayca aktığı için lin sıfatına sahiptir. Sahip olduğu sıfatlar ise; cehr, rihvet, istifal, infitah, ismat, lin sıfatlarıdır.
Yapılan Hatalar
- İnce bir harf olmasına rağmen kalın telaffuz etmek
- Dilin ön-uç kısmını kullanmak
- Mahreci dilin arkasına yakın bir noktadan kullanmak
- Dilinin ortası ile beraber yanlarını da kullanmak
- Hava akımı vererek okumak
- Dil yan kısımlarını üst dişlere temas ettirmek
- Sesi genize vermek. (idğam-ı meal gunne hariç)
- Sakin iken ses akımı vermemek
- Şeddeli iken nebr (vurgu) yapmamak
- Dili ön damak yerine ağzın kubbesine doğru yükseltmek
